Na een valse start meer dan op stoom geraakt!

Maandagochtend wekte Bas ons voor koffie of thee en een briefing. Na de briefing stapten we aan boord van de dhoni, een boot met onze duikspullen die ons naar en van duiklocaties ophaalt, en we voeren richting Lankanfinohlu. Dit is de site als waar de dag ervoor de stroming snel uit het water waren. De condities onder water waren een stuk beter dan de dag ervoor. We gingen met een negatieve entry het water in en snel richting de bodem, daar een meter of tien. Het zicht was ook ongeveer 10 meter. Op deze afstand zag ik Fatteh het gebaar voor een haai maken maar aangezien je die meestal hooguit 10 seconden ziet, had deze al weer weggeweest als ik daar aan was gekomen. Ik hield me meer bezig met de zeeschildpad die grotendeels verscholen onder een rots lag, alleen de kop en linkervin waren zichtbaar. We zwommen weer verder. Er stond nog een milde stroming waardoor we gestaag richting in het poetsstation verplaatsten. Onderweg veel vissen gezien waar vooral een grote napoleonvis de meest opvallende was. Eenmaal bij het poetsstation namen we allemaal posities in, in de hoop manta’s te zien. Er verscheen er geen en na een kwartier rondgekeken te hebben ging ik met Christian richting de oppervlakte. De dhoni voer naar onze boei en pikte ons op uit het water. Niet veel later kwam de rest ook naar boven. We voeren weer richting de Dhinasha waar het ontbijt reeds klaar stond. Na het eten heb ik op het bovendek op een stretcher muziek liggen luisteren, tot het moment dat de volgende briefing werd aangekondigd.

De tweede duik doken we weer op dezelfde plek. We hadden de stek weer voor onszelf. Eerder die dag toen wij klaar waren sprongen de eerste mensen van andere boten er in. Deze duik zou ik goed gebruik gaan maken van de camera die ik van Simon heb geleend. Nou ja, goed…. Dat wordt later wel duidelijk. Onder water waren de condities nog beter dan in de ochtend. Het zicht was niet optimaal door het vele organische materiaal wat door het water werd meegevoerd, maar daar komen dan wel weer velerlei vissen op af. Ik was volop aan het filmen en fotograferen. Iedere soort vis die ik zag en nog niet had gefotografeerd moest er op en ik zwom dan langzaam dichtbij om mooie close-ups te maken. Soms kwamen de vissen ook op mij af om me van dichtbij te pijlen. Allerlei trekker-, dokter-, anemoon-, soldaat-, vlinder-, eenhoorn-, papegaaivissen, baarzen, murenen, diklippen, kogelvissen, ik zal er nog wel wat vergeten zijn. Ik keek mijn ogen uit. Helaas weer geen manta! Aan het einde, tijdens de safety stop, keek ik naar een grote school makrelen waar ik steeds wat dichterbij kwam drijven. De verleiding om midden in de groep te belanden was groot; ik wilde alleen niet de twee duikers, Jeroen en Fatteh waar ik de stop mee deed, uit het oog verliezen. Ik zwom daarom weer een stukje terug. Jeroen wees naar een vis vlak onder het wateroppervlak. Zelf kon hij niet zien wat het was maar Fatteh en ik hadden goed zicht op deze grote barracuda. Ik kwam boven met een heerlijk gevoel en een hoop mooie foto’s. Fatteh en ik gingen de foto’s bekijken. Close-ups check, veel foto’s en filmpjes check, veel foto’s van vissen, uhm, nou nee. Vanaf het moment dat ik te water ging stond de camera de verkeerde kant op en ik ging zo op in wat ik allemaal om me heen zag dat ik daar niet naar omgekeken heb. Dat hoefde dan ook niet want in plaats van 137 foto’s van vissen en anderen zijn er op een paar vissen na alleen maar filmpjes en foto’s van mezelf. Meer dan 3 gigabyte beeldmateriaal van mezelf: “WTF, Mike, WTF?!?” Nu schijnt 2014 het jaar van de selfie te zijn maar om met stip op één Mr. Selfie Poelen van de troon te stoten was zeker niet mijn ambitie. ;-) Waar ik baalde van de vele foto’s die ik vooral niet had was het wel weer een leuk verhaal voor bij de lunch. Zo’n fout maak je ook maar één keer, hoop ik dan toch! :-)

Na de lunch voeren we richting Rashdoo atol. Onderweg zag ik een dolfijn door het water klieven alleen toen we naar buiten renden om hier meer van op te pikken was hij alweer verdwenen. Grappig om te zien blijven de vliegende vissen die een meter of vijftig over het water vlogen toen de boot hen wat te dichtbij kwam. Het water was zo wild dat de dhoni, die achter ons voer, een luik verloor. Die was op het voordek en de golven zorgden dat er water in het motorcompartiment terecht kwam. Dat moest gerepareerd worden! Waar de overtocht normaliter een uur of vier duurt kostte dit een uur extra. Dat bood te weinig ruimte om voor zonsondergang nog te duiken en daarmee wisten we al voordat we waren aangekomen dat we niet meer zouden duiken die dag. De ‘bumpy ride’ voelde niet prettig aan en ben een paar uur gaan slapen. Bas riep dat er de mogelijkheid was even voet aan (ei)land te zetten en we zijn met de groep op het werkeiland van Rashdoo geweest. Hier woont de lokale bevolking en de inrichting is stukken anders dan de paradijselijke resorts. We liepen door de straatjes die nog redelijk schoon waren maar aan de achterkant van het eiland lagen bergen met vuil, soms ook in het water. Recyclen doen ze hier niet aan en opruimen schijnt ook niet bepaald in de cultuur te zitten. Ze gooien al het afval op één plek en hopen stiekem op een storm met hoge golven zodat het afval wordt afgevoerd. Er wordt nu wel wat beleid gemaakt om milieubewuster met de omgeving om te gaan maar dit zal een langdurig proces worden. De wandeling op zich werd je niet vrolijk van maar het was wel goed om de andere kant van het verhaal te zien.

Na het eilandbezoek hebben we heerlijk gedineerd, dit had de chef Aita wederom goed verzorgd. Deze avond rustig aan een babbeltje maken, Fatteh wat oefeningen met touwen (deze had Christian meegenomen) laten doen en eventjes aan het reisverslag gezeten. Deze dag was het duiken al stukken beter dan gisteren, er zit een stijgende lijn in. Het schijnt vrij zelden voor te komen dat er op drie duiken op een poetsstation geen manta te bekennen is, hopelijk wordt dat gecompenseerd door het zien van walvishaaien. De condities schijnen er goed voor te zijn maar je moet het altijd maar afwachten wat je wel (of niet) ziet. De wekdienst roept de volgende dag om 05:30u de groep voor de briefing voor de volgende duik.

Op dinsdagochtend half zes ging Bas weer langs de kamers met “good morning, coffee, tea, briefing!” Meteen stond ik op en in tegenstelling tot de dag ervoor was mijn brein wel meteen actief. Ik had er in ieder geval zin in. Tijdens een bak koffie en een banaantje (er hangen een paar trossen op het achterdek) kregen we een overzicht van Rashdoo Madivari (zo zag ik het in de duikgids maar we kregen Rashdoo Kandu als naam te horen, de tekeningen van het rif zagen er hetzelfde uit! :-) ) en wat we konden verwachten dan wel op hopen. We stapten op de dhoni en voeren richting het rif. We sprongen in het water en daalden meteen af, eerst naar een meter of tien waarna we rustig zakten tot ongeveer 28 meter. Wat meteen opviel was de ongelooflijke hoeveelheid vis. Vooral jonge trekkervissen kleurden het tafereel. Maar er was nog veel meer te zien, tenminste, als mijn duikbril niet besloeg. Ik geloof dat ik wel een keer of twaalf tijdens de duik mijn bril af heb gedaan, schoongemaakt en weer opgezet. Terug naar het onderwaterleven, nadat ik de eerste keer mijn masker had schoongemaakt volgde al snel een signaal van Bas, waar ik vlak achter zwom, dat er een haai aan kwam. Ik keek voorbij hem en zag twee witpuntrifhaaien op ons afkomen (gelukkig met helder masker!). De een draaide zich om en de ander zwom links voorbij me waarna hij rechtsomkeert maakte en weer langs me zwom. Dit was de eerste keer dat een haai zo dicht bij me was en het was geweldig. Tijdens deze duik zouden er nog een aantal maal haaien voorbij me zwemmen, de al genoemde haaien en grijze rifhaaien. Voor wie dit allemaal maar eng lijkt, ze doen je helemaal niets. Ook de kleine vissen, toch makkelijke prooien, blijven ongemoeid. Wie dat niet gelooft moet maar even de filmpjes bekijken die ik van ze gemaakt heb. Wat een intrigerende dieren! De aantallen lijken weer toe te nemen zo vertelde Bas, nadat het handelen in haaievinnen en –vlees hier is verboden. Er kwam ook twee keer een grote Napoleonvis voorbij zetten! Verder werd de duik opgesierd door jagende tonijnen en diverse soorten makrelen. En dan die tienduizenden vissen. Na een safety stop met Jeroen opgepikt door de dhoni en iedereen was enthousiast over wat er te zien viel. Wat een begin van de dag!

Na het ontbijt was er wat tijd om te ontspannen en mochten we ons opmaken voor de tweede duik. Deze werd weer op dezelfde locatie gedoken. En was het die ochtend al spectaculair, deze duik ging er nog een schepje bovenop. Toen we vanaf de dhoni waren gesprongen en bij de rand van het rif aankwamen, kwam de eerste haai ons al inspecteren. Rustig zwom de haai tussen ons door en kwam nog een paar keer langs. Op grotere diepte hing een grote school zilvermakrelen die wat ruzieden met een witpuntrifhaai , die hen wat te dichtbij kwam. Vervolgens kwamen nog meer witpuntrifhaaien en ook grijze rifhaaien lieten zich zien. Dat ik niet wist waar ik de camera heen moest richten, omdat er zoveel te zien was, was een luxeprobleem! ;-) Er kwam namelijk nog meer voorbij. Grote napoleonvissen en een aantal adelaarsroggen die voorbij gleden. Ze draaiden weer om en kwamen weer voor ons. Ik zwom naar de rand en daar kwamen nog wat witpunten en grijze haaien. Een grijze haai kwam recht op me af en zwom vlak onder me langs, tussen mijn benen door. Ik kon mijn ogen niet geloven, zo blij als een kind met al dit natuurschoon. Toch was dit nog niet het einde van dit aantal hoogtepunten! Bij de rand bleef ik links en rechts kijken naar haaien, makrelen en de duizenden vissen die mijn beeld vulden. Ik zag in mijn ooghoek rechts iets bewegen op grotere diepte. Ik besloot langzaam af te dalen en eens te gaan kijken wat het was. Al snel ontwaarde ik weer een adelaarsrog die uit de donkerblauwe zee tevoorschijn kwam. Maar deze was niet alleen, er werden er steeds meer zichtbaar. Doordat de groep in mijn richting zwom en ik langzaam daalde kwam ik een meter of drie boven ze te hangen. Ik was nu op bijna 39 meter en moest een aantal keer tellen hoeveel het er waren (het gaat allemaal wat langzamer in je bovenkamer op die diepte). Ik was al blij met de drie adelaarsroggen maar telde er in deze groep zeventien!! Dit schijnt niet vaak te gebeuren! Dit heb ik alleen in natuurdocumentaires gezien maar het zelf meemaken is heel intens. Ik bleef de groep bekijken tot die achter een rand verdween. Ik liet me weer opstijgen naar een meter of 25 waar ik een meter of vijf beneden me drie grijze rifhaaien zag zwemmen. Ik liet me weer wat zakken om de dieren goed te bekijken. Helaas had ik de camera even op foto maken gezet en was vergeten deze terug te zetten op filmen. De beelden zijn gelukkig wel in mijn bovenkamer opgeslagen! Niet veel later kwam er een grote school barracuda’s voorbij. Jeroen had wat minder lucht over dan ik dus we moesten de duik gaan afronden. Tijdens de safety stop werden we nog bezocht door een grote school vleermuisvissen! Wat een geweldige duik! Ik heb er aardig wat gemaakt op mooie locaties zoals Sumatra en Australië, meestal was er tijdens een duik een adelaarsrog of een haai en een zeeschildpad. Maar zoveel groot onderwaterleven bij elkaar had ik nog niet gezien!!! En dat te bedenken dat het nog mooier kan worden hier! Later staat een derde duik op deze locatie gepland en de volgende ochtend moeten we extra vroeg op. We gaan namelijk liggen wachten op hamerhaaien!

De derde duik was dus weer bij Rashdoo. Toen we vanaf de dhoni sprongen bleken er gelijk twee adelaarsroggen onder ons te zwemmen. Nadat deze uit beeld verdwenen kwam de eerste haai, weer een witpunt, opdagen. Er zwom weer miljoenen euro’s aan vis rond, wat een gezicht! Waar je ook keek er was wat moois te zien. Toch trokken de haaien de meeste aandacht van me. Er waren een aantal witpunten en een grote grijze rifhaai stond ook op het podium. Een aantal van de andere duikers had positie genomen aan de rand van het rif, op een meter of twintig, de haaien zwommen heen en weer voor ze. Dat hadden ze goed bekeken en ik ben rechts naast Christian gaan liggen. Op dat moment kwamen er vier adelaarsroggen langs gezwommen terwijl de haaien ook onze aandacht leken te willen. Ik had een murene tussen mijn benen en ja, daarmee bedoel ik ook echt een murene. ;-) Hier werd ik ietwat onrustiger van dan de witpuntrifhaai die me steeds dichterbij kwam bekijken en uiteindelijk op hooguit een meter afstand was. Ook de grijze rifhaai kwam af en toe dichtbij, hooguit twee/tweeënhalve meter. Christian en ik dachten gezien te hebben dat de grijze rifhaai een prooi greep maar na bestudering van de beelden, waar Susanna ons op hintte, liet deze de tanden poetsen. Na een minuut of acht op dezelfde plek gehangen te hebben zwommen Jeroen en ik verder naar de binnenkant van het rif. We zagen diverse grote vissoorten, zoals horsmakrelen en zilvermakrelen, gaan jagen op de kleine anthias. We zagen wat bladvissen (ze zien er uit als blaadjes) Aan de andere kant van het rif was er een “binnenplaats.” Deze hele zandvlakte leek te bewegen en dat klopte ook; er zaten overal buisalen op het grote stuk zand. Ook lag er een witpunt op het zand. De stroming bracht me iets te dichtbij naar de zin van de haai en deze zwom dan ook weg, een rondje om me heen om een meter of tien verder weer op het zand te gaan liggen. Daarna zwom ik met Jeroen naar een hele grote zeekomkommer die ik gezien had en toen ik deze filmde en achter me keek zag ik een witpunt aankomen. Ik probeerde Jeroen daar op attent te maken, hij zat schuin achter me, maar hij heeft de haai niet gezien. Die zwom nog geen twee meter achter hem langs. Fatteh was blijkbaar achter ons aan gezwommen. Hij pakte de zeekomkommer op en hield deze vast als ware het zijn baby. Hierbij moet opgemerkt dat hij niet de grootste duikinstructeur is en dit zag er dan ook erg grappig uit! We gingen al richting het einde van de duik. De witpunt lag weer op dezelfde plek als voordat ik te dichtbij kwam en er waren weer duizenden vissen te zien. Jeroen en ik deze onze safety stop, Fatteh voegde zich bij ons en na een goede drie kwartier waren we weer boven. Deze duik was weer heel erg genieten. Na enige tijd belandde de groep op het bovendek waar aan de ene kant de zon onderging, met spectaculaire kleuren. Aan de andere kant kwam tegelijkertijd de maan op, waar het zonnelicht door de aardatmosfeer op scheen, dit gaf de maan fraaie kleuren. Het is op deze dag volle maan, de komende twee dagen springtij wat bijzondere effecten gaat geven. Nog steeds geen manta gezien tot dit moment maar ze werden niet gemist! Ik zal nog vaak aan deze dag op Rashdoo terug denken!

Op woensdagochtend werden we om 05:15u wakker gemaakt. Of dit ons hamerhaaien zou brengen was de vraag maar we wilden de kansen vergroten. Vanwege een donatie aan Project AWARE had ik een duikbrilband gekregen met de afbeelding van een hamerhaai erop, dus het leek me wel toepasselijk deze mee te nemen. Op mijn bril past hij echter niet dus bevestigde deze aan mijn luchtdrukmeter. We sprongen het inmiddels bekende water bij Rashdoo in rond 06:00u. In plaats van het rif te bekijken zwommen we van het rif af een nog donkere blauwe watermassa in. De groep moest dicht bij elkaar blijven om de hamerhaaien, die erg schuw zijn, zo min mogelijk af te schrikken. We hingen op een meter of vijfentwintig en na een aantal minuten zagen we op enige afstand, nog net in zicht, een hamerhaai voorbij zwemmen. Ik had nog nooit een hamerhaai gezien, stond hoog op mijn verlanglijst! Dit was een scout van de groep en heeft het teken “all good” niet afgegeven. We hebben namelijk nog een rondje gezwommen, de grote groep kregen we helaas niet te zien. We gingen weer richting het rif en zwommen tegen de lichte stroming in. Een zeeschildpad zwom hoog boven ons de tegenovergestelde richting in. Ik klom van het diepste punt van ongeveer 33m naar een meter of tien, ik had wat problemen met mijn oor. Een ‘reverse block’(overdruk in je oren omdat de lucht die uitzet bij opstijgen er niet uit kan) hield me een paar minuten bezig. Er was een stuk minder vis dan gisteren te zien en naast de hamerhaai heb ik geen andere roofvissen gezien. Naast wat murenes gezien te hebben filmde ik een aantal soorten anemoonvissen (de Nemootjes) en oriental sweetlips (de diklipvis). Uiteindelijk kwam ik met Thilo en Susanna naar boven. Mijn masker heb ik een keer of tien weer moeten afdoen, schoonmaken en opzetten want hij besloeg om de haverklap.

Na het ontbijt voeren we over naar het Noord-Ari Atol, alwaar we in het Gangheli Kandu-kanaal een driftduik gingen maken. De overtocht was net als maandag wat wild door de aangezwollen wind. Onderweg zag ik een grote zeilvis uit het water omhoog komen en op zijn zij weer in het water vallen. De kapitein kwam ook even vragen wat ik had gezien en vertelde dat hij spullen ging halen om zeilvis te vangen. Het lijkt me mooi dit machtige dier van dichtbij te zien alleen waar ik deze weer zou vrijlaten, zou hij volgens lokaal gebruik op het bord belanden. Niet veel later waren we op de plaats van bestemming. We sprongen het water in en daalden meteen af naar een meter of 25m. Nog niet goed of wel beneden spotten we twee witpuntrifhaaien. Eentje zwom links langs me langs terwijl de ander voor me langs zwom. We zouden ons op de stroming laten meevoeren dus dit was voorbij voor je er erg in had. Daarna, buiten een napoleonvis, niet veel groot onderwaterleven gezien en noodgedwongen ging ik me richten op de kleinere vissen. De kleinste die ik zag, glasvissen, waren het leukst. Ze kwamen uit een klein gat in de wand en steeds dichterbij. Bang aangelegd waren ze niet: ik hing stil om ze te filmen en de voorsten kwamen zelfs tussen de camera en mij in! Na een klein uur kwam ik boven met Jeroen, een stuk plastic en een jutezak die ik van het rif had gehaald. Anderen hadden nog een grijze rifhaai, nog een paar witpunten en een verpleegsterhaai gezien. Iedereen was het er wel over eens dat het stukken minder spectaculair dan gisteren was. Ik had ook weer last van mijn rechteroor, wederom een ‘reverse block.’ Mijn masker bleef wel schoon dus ik kon alles goed zien. Al met al was het toch een leuke duik waar vooral het water aan het werk was om ons het rif te laten zien.

Na de lunch voeren we naar Maayafushi op het Ari-Atol. Hier mochten we weer gaan hopen op manta-actie. Daarover later meer. Eerst gingen we duiken niet ver van Maayafushi op een locatie genaamd Maaya Thila. Deze stek is wereldberoemd geworden door een documentaire van National Geographic. Het nadeel daarvan was dat er vrachten toeristenboten dit rif bezochten en er veel van het koraal verloren is gegaan. Er was nog wel genoeg te zien zo werd gezegd. Met dit als praatje bij de briefing kreeg ik er geen warm gevoel van. Maar de temperatuur van het water is vandaag warmer dan de buitenlucht (29 om 26 graden Celsius) dus letterlijk kreeg ik het sowieso warmer. ;-) Daarbij komt nog wat er onder water te zien was. Waar ik me eerst richtte op anemonen en kleurvolle vissen was er een meter of twintig verderop een rand waar een aantal al positie in hadden genomen. Ik ging ook maar eens kijken wat er te zien was en werd meteen getrakteerd op drie haaien, één witpunt en twee grijzen. Ik ging er ook maar eens goed voor liggen. Door het uitblijven van bewegingen kwamen deze haaien een aantal keren dichtbij. Ze draaiden rustig weg op het moment dat ik lucht uitblies. Ik had hier wel willen blijven maar de groep bewoog al verder en besloot met Jeroen er achter aan te zwemmen. Op de zandbodem waar we overheen zwommen lag een witpunt die ik van dichtbij ging filmen. Iets te dichtbij naar de zin van de haai, deze zwom rustig weg om weer een nieuwe plek op te zoeken. Nog wat verder was er weer een rand en ik zag al dat er grotere haaien zwommen. Ook hier dus weer positie innemen en hier draaiden een groep van minstens acht verschillende haaien rondjes vlak voor de rand waar we op lagen. Ik kroop nog iets dichter naar de rand toe. Mijn hartslag ging omhoog maar niet uit angst, ik kon het wel uitgillen van vreugde. Zo mooi en indrukwekkend. De grootste haai kwam een aantal keer op hooguit twee meter voorbij, mij en de groep peilend. Na enige tijd was er nog één haai over en was het tijd om in beweging te komen. We lagen op ongeveer 32 meter diepte en na al wat diepe duiken eerder vandaag heb je niet zo lang om op deze diepte te blijven. We zwommen weer terug naar hetzelfde punt en ik val in herhaling, links, rechts en boven weer haaien en voor de afwisseling tonijnen en makrelen en een hele hoop andere vissen. Een tafereel wat weinigen te zien krijgen: een grijze rifhaai zwom een meter of vier rechts van me voorbij, de borstvinnen naar beneden, de bek open en een grimas op de kop. Deze was duidelijk op jacht en zo’n 10 meter voor me moesten in enkele seconden twee vissen dat met hun leven bekopen. Dat hielp niet het tellen van het aantal vissen makkelijker te maken! Als ik nu zou beginnen met tellen dan had ik morgenochtend nog bezig geweest. :-) Na dit tafereel kwamen weer twee haaien voor me langs, een witpunt en een andere die ik nog niet had gezien, de zilverpuntrifhaai. Deze kwam me ook een paar keer bekijken en ik keek vol bewondering naar dit schepsel. Daarna kwam er een schildpad uit de diepte die een meter of twee over me heen zwom. Christian lag niet veel later een octopus te filmen die zowel van kleur als van vorm veranderde. Ik zwom weer verder, had ik al gezegd dat ik haaien heb gezien? Het werden er wel wat minder naar het einde toe maar zelfs tijdens de safety stop zwom er eentje vlak onder Jeroen en mij door. Na 54 minuten waren we boven en ik liep met een grote glimlach van oor tot oor over de dhoni heen en weer. Wat een geweldige ervaring. Bas vertelde dat hij dit ook echt niet had verwacht, niet met deze aantallen en niet in deze combinaties. Een zeldzame ervaring dus en ik heb het er nog warm van! De dag zit er niet op en met wat geluk gaan we straks wel manta’s zien. Er wordt een lamp achter de boot gehangen. Deze lamp verlicht het plankton waar de manta’s op af komen, spannend! Als ze er zijn gaan we het water in voor een nachtduik met deze sierlijke dieren.