Niue Niue, you beautiful speck in the Pacific

Nu ik Niue alweer bijna een week geleden achter me heb gelaten, besef ik dat ik snel een reisverslag moet maken. Niet alleen Niue heeft erg veel indruk gemaakt, de ene na de andere indruk komt op me af nu ik in Frans-Polynesië aan het eiland-hoppen ben. Het gevaar bestaat dus dat ik de wat subtielere herinneringen vergeet. Mijn foto's zijn helaas verloren gegaan, omdat mijn iPhone er mee is opgehouden. Terug in Nederland hoop ik dat hij gerepareerd kan worden. Extra motivatie om mijn verslag te schrijven. Dit 'hoofdstuk' wijd ik geheel aan Niue.

Niue betekent in het Polynesisch (al bestaan daar meerdere vormen van) "the Rock." Zo word je ook ontvangen door de bewoners; ""welcome to Niue, Rock of the Pacific." Waar ligt Niue eigenlijk? En hoe kom je er? De enige manier om er te komen via gangbare wegen is het vliegtuig. En er gaat normaliter slechts een vlucht in de week. Alleen in een aantal maanden gaan er twee vluchten. Je kan alleen vanaf Auckland en vice versa. Het is een vlucht van ca. 3,5u. Vanaf Auckland naar Niue passeer je de datumlijn. Zo vertrek je bijv. op zaterdagochtend en kom je vrijdagmiddag aan. Een andere mogelijkheid er te komen is om met een zeilboot mee te varen. Er wordt nog wel eens naar bemanning gezocht door zeilers. Dat is voor heel weinigen weggelegd. Sowieso komen er maar weinig toeristen, zo'n 10.000 per jaar. Er liggen ambities om dat te verdubbelen volgend jaar. Hoe het eiland dat wil waarmaken is me nog een vraag.

Niue is namelijk een land, een van de kleinste in de wereld. Het heeft nog geen 1.500 inwoners. Niue ligt zo'n 1.000km van Samoa en Cook-eilanden. Het heeft nauwe banden met Nieuw-Zeeland, economisch en juridisch. Inwoners van Niue hebben ook een paspoort van Nieuw-Zeeland. De hoofdstad, Alofi, heeft zo'n 500-600 inwoners. Er is de afgelopen decennia een exodus van bewoners geweest. Aangetrokken door de belofte van een betere toekomst in bijv. Nieuw-Zeeland of Australië. Het eiland is heel mooi en biedt net genoeg lokaal voedsel voor de bewoners. Het is een verhoogd koraalrif, met veel kalksteen. Het is niet erg vruchtbaar. Er is regenwoud, maar zonder dat woud zou het een grote wirwar van scherpe stenen/koralen zijn. Er groeien wat vruchten en men vist veel hier. Al zijn de wateren ook niet heel visrijk. Er is dan ook een grote afhankelijkheid van import. Iedere maand meert er een schip aan met voorraden en brandstof. Echt aanmeren op Sir Robert's Wharf doet het niet: een sloepje moet container voor container laden en lossen.

De inwoners zijn erg vriendelijk. Iedereen zwaait naar elkaar en maakt een babbeltje met elkaar. Het is hier ook echt dat iedereen elkaar helpt, al ben je een vreemde. De hele atmosfeer maakt dat je daar zo in mee gaat. Allicht dat het gebrek aan een goed (betaalbaar) data netwerk hier aan bijdraagt. De inwoners zijn ook harde werkers en relativeren tegenslagen. Ieder jaar de dreiging van cyclonen en tsunami's, in 2004 heeft het eiland een hele zware cycloon te verduren gehad. Zo had Willy, een lokale celebrity, een duikschool aan een baai, die werd weggespoeld. Hij heeft er een bar van gemaakt, toepasselijk Washaway Cafe. Deze is een keer per week open, het tempo van het leven is hier ook heel anders.

De eerste dagen had ik wat geluk. Ik had buiten mijn vluchten niets geregeld en er bleek een lokaal food festival aan de gang. Een slaapplek bemachtigen toen ik landde kon wel eens een uitdaging worden. Gelukkig had iemand anders afgezegd, waardoor ik in Niue Backpackers terecht kon, een paar dagen dan toch. Dit wordt gerund door Brian en Ira. Brian nam me mee, samen met Samantha (een kiwi) en Kate en Kelsey (twee Canadezen die samen de wereld rond reizen). In het hostel waren ook nog Ben en zijn zus Rachel.

Na mijn spullen in de kamer te hebben gedropt, ben ik meteen gaan snorkelen. De bedoeling was een uurtje maar na ruim drie uur, de zon was al onder de horizon gezakt ben ik eruit gegaan. Zeeslangen, een grote pijlstaartrog en een paar witpuntrifhaaien, plus nog tal van andere tropische vissen bezweerden me. 's Avonds in diepe coma, nog afgemat door de jetlag en de 18km die ik op de donderdag door Hong Kong heb gebanjerd.

Op zaterdag heb ik een auto gehuurd. Initieel alleen voor het weekend. Nadat ik een rondje rond het eiland heb gereden was me al snel duidelijk dat ik de auto wilde verlengen. Er zijn overal uitzichtpunten, tracks om te wandelen en veel riffen om te snorkelen. Het water is hier heel erg helder en nodig echt uit om erin te springen. Dit heb ik dan ook heel veel gedaan. Niet in de laatste plaats omdat het walvisseizoen. Je hoort de mannetjes zingen of ziet dichtbij dan wel ver weg hun spuitgaten of een rug of staart. Als je veel geluk hebt zie je ze ook wel uit het water springen. Dat geluk had ik een keer tijdens snorkelen; waar een kalf uit het water sprong. Dit was natuurlijk zo voorbij, maar ik zag het in slow-motion. Toen de moeder een fractie later ook uit het water sprong, leek tijd even stil te staan. Na een van mijn duiken, in de tweede week ook het geluk dat een kalf 3 maal 3 sprongen 'breachte''. Normaal is de rug zwart en de buikzijde wit, deze was bijna geheel zwart. Adembenemend.

Terug naar de tracks en uitkijkpunten. Ik heb ze zo'n beetje allemaal bezocht. Er zijn ook veel grotten. De mooiste tracks waren die van Vaikona en Togo Chasm. De eerste best uitdagend, de grot wel ingegaan maar niet helemaal naar de meertjes in de grotten. Het was te glad. Onderweg wel de bijzonder Coconut Tree Crab gezien, lokaal Uga genaamd. Hij was te snel weg om op de foto vast te leggen. Togo Chasm was veel makkelijker maar bizar mooi. Pilaren van koraal, als schaakstukken uitkijkend op zee. Het zullen er duizenden geweest zijn. Ook lag er een strand wat niet aan het strand lag (over de hoge rotsen zand terecht gekomen in een wijde spelonk. Het had palmbomen en al. Aan het einde was er een meertje met een hele grote salamander (40cm ongeveer) en een vogel die meerdere keren op me af kwam vliegen. Hij wilde blijkbaar "zien"wat er in zijn Chasm rond dwarrelde. Hij bleek blind en te vliegen op sonar, zoals een vleermuis. Het is een Pekki Pekki zo kreeg ik later te horen.

Qua snorkelen had ik een paar favorieten. Bij Avatale Beach, achter Niue Backpackers en DE favoriet was bij Hikutavake. Iedere keer dat ik daar zwom, vanuit een poel door een kleine pas de zee in, zag ik wel weer nieuwe dingen. Of in een aantal gevallen hoorde ik de walvissen zingen. Onder water hoor je dat nog beter dan boven water.

Dat brengt me bij een van de redenen van mijn bezoek hier. De walvissen die hier naar toe komen om te rusten, paren en baren. Naast de keren dat ik ze heb horen zingen, of gezien van de kant, ben ik ook in het water met ze geweest. Eentje kwam heel dichtbij, heel rustgevend terwijl hij toch een meter of 13-14 zal zijn geweest. Ook was ik aan het snorkelen en hoor ik vlak achter me ineens een spuitgat. Ik draaide me om, stak mijn kop onder water en zag een kalf met zijn/haar moeder voor me langs zwemmen. Ze draaiden met een boog terug naar waar ze vandaan kwamen. Hier heb ik beelden van maar ze zien niet heel duidelijk. De beelden zullen wel altijd in mijn hoofd gegrift zijn.

Naast het zwemmen in zee heb ik ook regelmatig in zoetwater-poelen gezwommen, vlak aan zee. Soms was het een mix van zout en zoet water. Limu Pools en Matapa Chasm zijn hiervoor de aanraders. Ik heb er niet gezwommen maar Talava Arches was een ander hoogtepunt. In dit rijtje mag ik Anapala Chasm niet vergeten, een grote diepe spleet in het eiland waarin je in het donker zwemt in zoet water. Wel wat fris maar een hele mooie ervaring. Helemaal om onder de boog onderwater door te zwemmen.

Een vergelijkbare ervaring had ik op mijn laatste dag op Niue. De vrouw waar ik de laatste anderhalve week verbleef, Pinky, heeft met haar familie veel grond op Niue. Ik mocht een paar anderen meenemen om in een grot op eigen terrein te zwemmen. Dit was blijkbaar al jaren niet gebeurd; een vis kwam heel dichtbij om te kijken wat er in zijn grot rondzwom. Zijn vrouwtje hield gepaste afstand! :-)

Na Niue Backpackers, er was geen plaats meer voor me, sliep ik een nacht in een huis van Lia. Ze is eigenares van Niue Adventures. Ze hoorde dat ik geen plek had en bood een bed aan. De nacht dat ik er sliep, was niet goed bevallen. Dat is zachtjes uitgedrukt, de muggen hadden het op me gemunt. Toen Lia dit hoorde verontschuldigde ze zich en wilde geen geld accepteren. Ze gaf me ook een zalfje mee tegen de jeuk. Die zou ik ruim een week hebben. Nog een paar keer langsgereden bij haar, de shop was telkens dicht. Dit ondanks dat het tijdens openingstijden was. Maar als iemand er geen zin in had, was hij/zij haar niet. Ik heb haar uiteindelijk niet meer gezien. Haar neef, die sprak ik toevallig aan op zoek naar Lia om de sleutel voor mijn verblijf op te halen, zei toen ik hem weer tegenkwam bij het vliegveld (vlak voor vertrek) dat ze waarschijnlijk bezig was met haar favoriete hobby: pokeren.

Na die nacht beroerde "night of the bugs"aangeklopt bij Niue Tourism Office. Een meid die daar werkte belde haar tante. Ik mocht op audiëntie die avond, ze laat niet iedereen in haar huis slapen. Pinky is een bekend persoon op Niue, ze is heel uitgesproken, maalt er niet om wat anderen denken. Ooit getrouwd met een bekende football speler, hij bleek er nog wat andere vrouwen op na te houden (incl. kids). Ze kwam terug naar Niue (geleefd in Australië en NZ) om bij haar familie te zijn. Een hardwerkende vrouw, actief voor de kerk, haar eigen charity organisatie, zorgend voor familie en helpen van anderen. Er was een klik, ik was goedgekeurd.

Ze bleef bezig van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Ik zou hele hoofdstukken kunnen wijden aan haar bevlogen karakter. Door haar heb ik veel over haar leven gehoord, de gebruiken en rariteiten van Niue en lokaal voedsel gegeten. Ze zorgde goed voor me en had veel adviezen, zonder dwingend te zijn. Ze zag me als zoon. Later zou ik haar broer Ian en zijn vrouw Amy nog ontmoeten. Die kwamen terug uit NZ. Ze woonden in een bungalow die ik aanwees als droombungalow, bij het uitzichtpunt van Hikutavake, waar ik veel snorkelde. Ik mocht meedelen in het feestmaal van lokale lekkernijen, schelpen en vis. Op woensdag in de tweede week was ze jarig. Ze vierde het pas donderdag, zodat ik mee kon feesten. Ik was namelijk aan het duiken. Vroeg in de ochtend op die week. Donderdagochtend dook ik voor het laatst omdat ik zou vliegen. Iedereen van Niue Backpackers mocht ik ook uitnodigen. Alleen Sara (een Engelse woonachtig in NZ) en Rita (een Tsjechische, ook wonend in NZ) gingen mee. Pinky had haar beste vriendin Mamate en goede vriend John uitgenodigd. Die drie allemaal actief in de politiek. We kregen allerlei speciale likeurtjes of mixjes voor gezet. De Backpackers waren toen al afgehaakt. Gezellige laatste avond.

Steeds meer inwoners keren terug naar Niue. Hard werken ergens anders, voor de hypotheek/bank, of meer voor het eigen leven en familie, het tij lijkt gekeerd dat mensen het eiland verlaten. En ondanks het regenseizoen, de Polynesiërs zien het als "the season of abundance"en de soms vernietigende natuurkrachten en de magere opbrengsten van het land zijn de Nieuers oprecht blij met wat ze hebben. En tegenslagen, die horen er bij, zolang je maar je rug recht en door gaat.

Pas in de tweede week ben ik gaan duiken, juist om te zorgen dat ik iets anders zie dan zee. Over de duiken zal ik niet veel schrijven. Absoluut aan te raden te gaan; duiksites Snake Gulley en Chimney. En als je geluk hebt een walvis tijdens de duik. Dat geluk had ik niet, althans niet visueel. Ik ben 70 minuten lang (mijn lucht was nog niet op, maar het ging wel die kant op) onder gebleven om het concert van een mannetje aan te horen. Het vibreerde door mijn lijf, ik snakte naar het moment dat hij zich liet zien. Dat kwam niet, maar mijn hele lijf was helemaal opgeladen. De rest van de dag rondgelopen met een tinteling in mijn lijf. Niet alleen deze ervaring; Niue had dit effect op me.

Het land heeft absoluut indruk op me gemaakt. Een echte aanrader. Mits je niet maalt om shoppen of snel internet! ;- Mocht je de intentie hebben te gaan, zou ik adviseren twee weken (indien je de luxe hebt langer) te gaan. Zo leer je de mensen en het eiland echt kennen.